گزارش روند پیشرفت پروژه انتقال پساب شهر بجنورد به پتروشیمی خراسان
با همت هلدینگ تاپیکو و شرکت پتروشیمی خراسان، در اجرای دستور رئیس جمهور صورت می گیرد
بزرگترین طرح زیست محیطی خراسان‌شمالی در آستانه بهره‌برداری
“استفاده از پساب بجنورد در پتروشیمی خراسان” به عنوان بزرگترین طرح زیست محیطی شمال شرق کشور با ۱۰ هزار میلیارد ریال اعتبار از مصوبات سفر رییس جمهور در حال اجرا است و به گفته دکتر بابک افقهی سرپرست هلدینگ تاپیکو بعد از گذشت یکسال پیشرفت مناسبی دارد و فاز نخست آن در دی‌ماه امسال به بهره برداری می رسد.
امروزه آب در دنیا به پاشنه آشیل امنیت عمومی تبدیل شده است و بسیاری از کشورها برنامه های توسعه خود را بر محور آن می چینند به گونه ای که قبل از شروع هر طرح صنعتی، روش های گوناگون تامین این مایه حیات بخش بررسی می شود.
کشور ما نیز از این قاعده مستثنا نیست و خشکسالی‌های دوره‌ای و اقلیم خشک، برنامه ریزی‌ها را برای توسعه صنعت و پایداری کشاورزی را به ناچار به سوی بهره‌برداری از پساب‌ها معطوف می‌کند.
پساب هایی که سال‌های سال در خراسان شمالی به حال خود رها بودند و بی تردید پیامدهای شدید زیست محیطی به بار می آوردند.
در این میان گرچه دولت‌های گذشته نیز حرف از اجرای طرح‌های گوناگون برای رهایی خراسان شمالی از بند بی آبی می‌زدنداما این طرح ها در حد حرف بود و هیچگاه وارد فاز اجرا نمی شد.
این در حالی است دولت سیزدهم جدای از اجرای طرح های بزرگ انتقال آب سرانی و انتقال آب پلنگ دره به بجنورد برای تامین آب شرب پایدار، این روزها خبر از پایان فاز نخست طرح انتقال پساب بجنورد به پتروشیمی خراسان نیز می دهد.
از سوی دیگر با اجرای این طرح سالانه میلیون ها متر مکعب فاضلاب رها شده بجنورد نیز سر و سامانی پیدا می کند به گونه ای که این پساب تصفیه نشده و بلاصاحب دیگر در اراضی و رودخانه ها رها نخواهد شد و خطرات زیست محیطی را نیز برای این منطقه در پی نخواهد داشت.
اهمیت اجرای بزرگترین طرح زیست محیطی
استفاده پساب بجنورد در پتروشیمی خراسان از مصوبات سفر پر خیر و برکت رییس جمهور به خراسان شمالی بود و آیت الله رییسی در سفر خود به استان دستور صریح در اجرای این طرح را داد و این طرح با شتاب خوبی در حال اجرا است.
پتروشیمی خراسان بزرگترین بنگاه اقتصادی شمال شرق کشور است که با استمرار تولید برای بیش از یکهزار و ۲۰۰ نفر به صورت مستقیم و بیش از سه هزار نفر به صورت غیر مستقیم فرصت شغلی ایجاد کرده است.
این واحد صنعتی بزرگ پرمصرف ترین صنعت آب در این خطه به شمار می رود و حدود پنج میلیون متر مکعب آب مصرف می کند که از مجموع این میزان ۲.۵ میلیون متر مکعب آب از منابع آب زیرزمینی و ۲.۵ میلیون متر مکعب آب از منابع سطحی برداشت دارد، این در حالی است که تغییر اقلیم و برداشت آب از سفره‌ها و آبخوان‌های زیرزمینی باعث شده است که هشت دشت از مجموع ۱۱ دشت استان در وضعیت نامناسبی از نظر ذخایر آبی قرار گیرد و به همین دلیل هرگونه توسعه بهره‌برداری و برداشت جدید در آنها به منظور تعادل بخشی به منابع آبی ممنوع شده است.
پروژه استفاده از پساب پتروشیمی در ۲ فاز شامل ایجاد تصفیه خانه و خط انتقال برنامه ریزی شد که این طرح از دهه مبارک فجر سال گذشته کنگ زنی شد.
تصفیه خانه بجنورد در شمال این شهر واقع شده است که سالانه پنج میلیون متر مکعب فاضلاب را تصفیه می کند و برای استفاده از آب آن در صنعت باید توسط تصفیه خانه تکمیلی، این آب را به مصرف صنعتی تبدیل کرد و پتروشیمی خراسان در حال حاضر مشغول احداث تصفیه خانه تکمیلی در مقابل تصفیه خانه بجنورد است.
بهره برداری از طرح پساب پتروشیمی در دی ماه
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) هفته گذشته در حاشیه بازدید از روند اجرایی این طرح گفت: اجرای این طرح بیش از ۲۰ سال متوقف شده بود که در سفر استانی دولت به خراسان شمالی مصوب شد و هم اینک با سرعت خوبی در حال اجرا است.
بابک افقهی افزود: پتروشیمی خراسان نیز در راستای دستور رییس جمهور و ایفای مسوولیت اجتماعی خود این طرح را با بیش از ۱۰ میلیارد ریال اعتبار اجرا می کند.
وی ادامه داد: فاز نخست این طرح زیست محیطی دی ماه امسال بهره برداری خواهد و فاز دوم آن نیز بر اساس پیش بینی ها بهار ۱۴۰۳ افتتاح خواهد شد.
افقهی گفت: تصفیه خانه بجنورد سالانه پنج میلیون متر مکعب فاضلاب را تصفیه می کند و برای استفاده از آب آن در صنعت باید توسط تصفیه خانه تکمیلی، این آب را به مصرف صنعتی تبدیل کرد.
مدیرعامل تاپیکو خاطرنشان کرد: ظرفیت تصفیه خانه تکمیلی پتروشیمی سالانه ۱۳ میلیون متر مکعب است و در طرح های توسعه ای آینده پتروشیمی نیز کاربرد خواهد داشت.
وی یادآور شد: هدف از احداث تصفیه خانه تکمیلی توسط پتروشیمی خراسان رسیدن به درجه خلوص بهتر از آب تصفیه بجنورد است و بعد از این مراحل آب توسط ۱۱ کیلومتر خط لوله انتقال به بند رسوبگذاری روستای قارلق منتقل می شود پس از آن آب تصفیه شده نیز از محل این بند به طول پنج کیلومتر خط انتقال به پتروشیمی می رسد.
پتروشیمی خراسان بزرگترین بنگاه اقتصادی شمال شرق کشور است که با استمرار تولید برای بیش از یکهزار و ۲۰۰ نفر به صورت مستقیم و بیش از سه هزار نفر به خراسان شمالی در شمال شرق کشور واقع است و حدود ۴۰۰ واحد صنعتی در آن دایر است؛ صنایع بزرگ استان شامل پتروشیمی، فولاد، سیمان، آلومینا است.
تغییر اقلیم و برداشت آب از سفره‌ها و آبخوان‌های زیرزمینی باعث شده است که هشت دشت از مجموع ۱۱ دشت استان در وضعیت نامناسبی از نظر ذخائر آبی قرار گیرد و به همین دلیل هرگونه توسعه بهره‌برداری و برداشت جدید در آنها به منظور تعادل بخشی به منابع آبی ممنوع شده است./